วันเสาร์ที่ 21 พฤษภาคม พ.ศ. 2559

ครั้งที่ ๔ กามาวจรกุศลจิต ๘ ดวง

#คัมภีร์อภิธัมมาวตาร๔ บาฬีและแปล
(จำแนกกุศลเป็น ๒๑ ดวง โดยประเภทแห่งภูมิ ๔)

ตตฺถ กุสลจิตฺตํ เอกวีสติวิธํ โหติ, ตยิทํ ภูมิโต จตุพฺพิธํ โหติ, กามาวจรํ, รูปาวจรํ, อรูปาวจรํ, โลกุตฺตรญฺเจติ.
ในจิต ๓ อย่างนั้น กุศลจิตมี ๒๑ อย่าง, กุศลจิตนี้นั้นมี ๔ อย่างโดยภูมิ คือ กามาวจรกุศลจิต รูปาวจรกุศลจิต อรูปาวจรกุศลจิต และโลกุตตรกุศลจิต.

( #แสดงการจำแนกกามาวจรกุศลจิต)
ตตฺถ กามาวจรกุสลจิตฺตํ ภูมิโต เอกวิธํ, สวตฺถุกาวตฺถุกเภทโต ทุวิธํ, หีนมชฺฌิมปณีตเภทโต ติวิธํ, โสมนสฺสุเปกฺขาญาณปฺปโยคเภทโต อฏฺฐวิธํ โหติฯ เสยฺยถิทํ โสมนสฺสสหคตํ ญาณสมฺปยุตฺตํ อสงฺขาริกเมกํ, สสงฺขาริกเมกํ, โสมนสฺสสหคตํ ญาณวิปฺปยุตฺตํ อสงฺขาริกเมกํ, สสงฺขาริกเมกํ, อุเปกฺขาสหคตํ ญาณสมฺปยุตฺตํ อสงฺขาริกเมกํ, สสงฺขาริกเมกํ, อุเปกฺขาสหคตํ ญาณวิปฺปยุตฺตํ อสงฺขาริกเมกํ, สสงฺขาริกเมกนฺติ อิทํ อฏฺฐวิธมฺปิ กามาวจรกุสลจิตฺตํ นามฯ
บรรดากุศลจิต ๔ ประเภทเหล่านั้น กามาวจรกุศลจิต
มีประเภทเดียว คือ ภูมิ,
มี ๒ ประเภทโดยแบ่งเป็น สวัตถุกะ จิตมีวัตถุ และ อวัตถุกะ ไม่มีวัตถุ
มี ๓ ประเภท #โดยแบ่งเป็นหีนะ จิตชั้นต่ำ มัชฌิมะ จิตชั้นกลาง และ ปณีตะ จิตชั้นประณีต
มี ๘ ประเภท โดยแบ่งจิตที่ประกอบกับโสมนัสเวทนา อุเบกขาเวทนา ปโยคะ (การกระตุ้นเตือนที่เรียกว่า สังขาร) และญาณเป็น ๘ ประเภท คือ
๑.     #จิตที่เกิดร่วมกับโสมนัสเวทนา #ไม่มีการกระตุ้นเตือน #ประกอบด้วยญาณ ดวงหนึ่ง
๒.    จิตที่เกิดร่วมกับโสมนัสเวทนา #มีการกระตุ้นเตือน ประกอบด้วยญาณ ดวงหนึ่ง
๓.    จิตที่เกิดร่วมกับโสมนัสเวทนา ไม่มีการกระตุ้นเตือน #ไม่ประกอบด้วยญาณ ดวงหนึ่ง
๔.    จิตที่เกิดร่วมกับโสมนัสเวทนา มีการกระตุ้นเตือน ไม่ประกอบด้วยญาณ ดวงหนึ่ง
๕.    #จิตที่เกิดร่วมกับอุเบกขาเวทนา ไม่มีการกระตุ้นเตือน ประกอบด้วยญาณ ดวงหนึ่ง
๖.     จิตที่เกิดร่วมกับอุเบกขาเวทนา มีการกระตุ้นเตือน ประกอบด้วยญาณ ดวงหนึ่ง
๗.    จิตที่เกิดร่วมกับอุเบกขาเวทนา ไม่มีการกระตุ้นเตือน ไม่ประกอบด้วยญาณ ดวงหนึ่ง
๘.    จิตที่เกิดร่วมกับอุเบกขาเวทนา มีการกระตุ้นเตือน ไม่ประกอบด้วยญาณ ดวงหนึ่ง
จิตทั้ง ๘ ดวงนี้ ก็ชื่อว่า กามาวจรกุศลจิต.





**************

1 ความคิดเห็น: