#คัมภีร์อภิธัมมาวตาร๔
บาฬีและแปล
(จำแนกกุศลเป็น
๒๑ ดวง โดยประเภทแห่งภูมิ ๔)
ตตฺถ กุสลจิตฺตํ
เอกวีสติวิธํ โหติ, ตยิทํ ภูมิโต จตุพฺพิธํ โหติ, กามาวจรํ, รูปาวจรํ, อรูปาวจรํ, โลกุตฺตรญฺเจติ.
ในจิต ๓ อย่างนั้น กุศลจิตมี ๒๑
อย่าง, กุศลจิตนี้นั้นมี ๔ อย่างโดยภูมิ คือ กามาวจรกุศลจิต รูปาวจรกุศลจิต
อรูปาวจรกุศลจิต และโลกุตตรกุศลจิต.
( #แสดงการจำแนกกามาวจรกุศลจิต)
ตตฺถ กามาวจรกุสลจิตฺตํ
ภูมิโต เอกวิธํ, สวตฺถุกาวตฺถุกเภทโต
ทุวิธํ, หีนมชฺฌิมปณีตเภทโต ติวิธํ, โสมนสฺสุเปกฺขาญาณปฺปโยคเภทโต
อฏฺฐวิธํ โหติฯ เสยฺยถิทํ – โสมนสฺสสหคตํ ญาณสมฺปยุตฺตํ
อสงฺขาริกเมกํ, สสงฺขาริกเมกํ, โสมนสฺสสหคตํ
ญาณวิปฺปยุตฺตํ อสงฺขาริกเมกํ, สสงฺขาริกเมกํ, อุเปกฺขาสหคตํ ญาณสมฺปยุตฺตํ อสงฺขาริกเมกํ, สสงฺขาริกเมกํ,
อุเปกฺขาสหคตํ ญาณวิปฺปยุตฺตํ อสงฺขาริกเมกํ, สสงฺขาริกเมกนฺติ
อิทํ อฏฺฐวิธมฺปิ กามาวจรกุสลจิตฺตํ นามฯ
บรรดากุศลจิต ๔ ประเภทเหล่านั้น
กามาวจรกุศลจิต
มีประเภทเดียว คือ ภูมิ,
มี ๒ ประเภทโดยแบ่งเป็น สวัตถุกะ
จิตมีวัตถุ และ อวัตถุกะ ไม่มีวัตถุ
มี ๓ ประเภท #โดยแบ่งเป็นหีนะ จิตชั้นต่ำ มัชฌิมะ จิตชั้นกลาง และ ปณีตะ จิตชั้นประณีต
มี ๘ ประเภท โดยแบ่งจิตที่ประกอบกับโสมนัสเวทนา
อุเบกขาเวทนา ปโยคะ (การกระตุ้นเตือนที่เรียกว่า สังขาร) และญาณเป็น ๘ ประเภท คือ
๑. #จิตที่เกิดร่วมกับโสมนัสเวทนา #ไม่มีการกระตุ้นเตือน
#ประกอบด้วยญาณ ดวงหนึ่ง
๒. จิตที่เกิดร่วมกับโสมนัสเวทนา
#มีการกระตุ้นเตือน ประกอบด้วยญาณ ดวงหนึ่ง
๓. จิตที่เกิดร่วมกับโสมนัสเวทนา
ไม่มีการกระตุ้นเตือน #ไม่ประกอบด้วยญาณ ดวงหนึ่ง
๔. จิตที่เกิดร่วมกับโสมนัสเวทนา
มีการกระตุ้นเตือน ไม่ประกอบด้วยญาณ ดวงหนึ่ง
๕. #จิตที่เกิดร่วมกับอุเบกขาเวทนา ไม่มีการกระตุ้นเตือน ประกอบด้วยญาณ ดวงหนึ่ง
๖. จิตที่เกิดร่วมกับอุเบกขาเวทนา
มีการกระตุ้นเตือน ประกอบด้วยญาณ ดวงหนึ่ง
๗. จิตที่เกิดร่วมกับอุเบกขาเวทนา
ไม่มีการกระตุ้นเตือน ไม่ประกอบด้วยญาณ ดวงหนึ่ง
๘. จิตที่เกิดร่วมกับอุเบกขาเวทนา
มีการกระตุ้นเตือน ไม่ประกอบด้วยญาณ ดวงหนึ่ง
จิตทั้ง ๘ ดวงนี้ ก็ชื่อว่า
กามาวจรกุศลจิต.
**************
เพิ่งทดลองเขียน ครับ
ตอบลบ